Klub ekspertów

Lider PO Donald Tusk zapowiedział pilotaż czterodniowego tygodnia pracy. Czy takie skrócenie czasu pracy dla wszystkich pracowników jest realne? Jakie byłyby jego konsekwencje dla gospodarki? Zapytaliśmy o to uczestników naszego panelu ekonomistów.

W trakcie postpandemicznego ożywienia warunki dla wzrostu marż były wyjątkowo korzystne. Luźna globalna polityka fiskalna napędzała popyt zarówno w kraju, jak i za granicą. To się jednak skończyło, marże znajdą się pod presją.

Zawieszenie albo likwidacja podatku od zysków kapitałowych zwiększyłaby opłacalność produktów oszczędnościowych. To mogłoby ograniczyć konsumpcję, a w dalszej perspektywie inflację. Czy pomysł jest godny uwagi? Zapytaliśmy o to grono wybitnych ekonomistów.

Czasowe zawieszenie albo zniesienie podatku od zysków kapitałowych zwiększyłoby skłonność Polaków do oszczędzania i pomogło w walce z inflacją. Nie byłby to jednak silny lek, a jego zastosowanie miałoby skutki uboczne.

Albo Rada Polityki Pieniężnej będzie tłumiła inflację nawet za cenę recesji, albo pozwoli inflacji się utrwalić, co i tak skończy się recesją – uważa dr Wojciech Paczos, ekonomista z Uniwersytetu w Cardiff i Polskiej Akademii Nauk, założyciel grupy eksperckiej Dobrobyt na Pokolenia.

W kilku krajach Europy rządy wprowadziły dodatkowy, tymczasowy podatek od "nadzwyczajnych" zysków firm energetycznych, paliwowych lub banków. Argumenty wszędzie są te same. Niektóre firmy, jak się wydaje, korzystają na drożejących surowcach, wysokiej inflacji i rosnących stopach procentowych. Jednocześnie wszystkie te zjawiska są uciążliwe dla reszty społeczeństwa, zmuszając rządy do większych wydatków. Wprowadzenie podatku od nadzwyczajnych zysków rozważa też polski rząd. Czy to dobry pomysł? Jakie konsekwencje miałaby taka danina? Zapytaliśmy o to grupę wybitnych ekonomistów, członków naszego klubu ekspertów.

Podatek od nadzwyczajnych zysków firm, związany na przykład z wysoką inflacją i jej przyczynami, jest atrakcyjny w teorii i kuszący dla polityków. W praktyce byłby trudny do uzasadnienia i wprowadzenia.

Pomimo dziewięciu podwyżek, stopa referencyjna NBP jest dzisiaj o niemal 8 pkt proc. niższa niż stopa inflacji. W październiku 2021 r., gdy ten cykl zacieśniania polityki pieniężnej się zaczynał, główna stopa procentowa NBP była niemal zerowa, ale od stopy inflacji dzieliło ją niespełna 7 pkt proc. Czy to oznacza, że w praktyce polityka pieniężna nie została zaostrzona? Czy tzw. realna stopa procentowa musi być dodatnia, aby walka z inflacją była skuteczna? Zapytaliśmy o to uczestników naszego panelu ekonomistów.